Heeft een mediatraining zin tijdens the heat of the moment?

Het vervelende aan het fenomeen mediatraining is dat het onderwerp vooral in het nieuws is, wanneer iemand een slechte prestatie levert. Of iemand is te zichtbaar getraind (denk aan de voetballer), of iemand zegt alleen maar domme dingen en komt voor geen meter over op de camera (denk aan Minister Vogelaar of de meneer van Blokker). Over dat laatste optreden is genoeg geschreven, ook op deze site. Wat ik destijds al dacht: heeft een korte-termijn-training daar juist niet meer kwaad dan goed gedaan?

Train regelmatig
Ik ben niet tegen mediatrainingen. Sterker nog. Ik denk dat iedereen die in aanraking komt met externe beïnvloeders, regelmatig met z’n snufferd voor de camera zou moeten staan en de confrontatie met zichzelf moet zien. Hoe kom je over. Verbaal én Non-verbaal. Hoe valt jouw uitstraling bij het publiek. Ben je sympathiek, geloofwaardig, enthousiast? Waar ligt jouw natuurlijke kracht als woordvoerder? Dat zijn zaken die fijn zijn om te weten en die trainbaar zijn. Juist op momenten dat het er niet toe doet moet je oefenen. Het is hetzelfde als het trainen van strafschoppen bij voetbal. Je kunt de spanning van het moment nooit nabootsen. Je kunt wel zorgen dat je een vaste trap krijgt, zodat je de traptechniek hebt waardoor de kans dat je mist aanzienlijk kleiner wordt. Vergelijk dat met publieke- en mediaoptredens. Hoe vaker je met open vizier vertelt wat jij wíl vertellen, hoe beter het je zal afgaan, ook wanneer je in de hoek gedrukt wordt. Als je traint vanuit een ontspannen situatie is het ook veel makkelijker voor jezelf om anekdotisch te zijn. Om verhalen te vertellen. Waar het in mediaoptredens vaak misgaat, is juist een gebrek aan verhalen en empathie.

Doe tijdens grote projecten een “overvaltraining”
De Q&A. We kennen hem wel. Te vaak een te veel pagina’s tellend document met allerlei vragen en antwoorden die zouden kunnen komen. Vaak met zouteloze en emptahieloze verhalen zonder voorbeelden. Wat mij betreft is zo’n doc niet nutteloos maar moet ie zeer kort zijn. In steekwoorden of korte zinnetjes de belangrijkste zaken waar je aandacht voor moet hebben. Maar het belangrijkste is: wees in het werk en de projecten waar je bij betrokken bent, zelf overtuigd van het goede. Anders zit je gewoon op de verkeerde plek en ben je als woordvoerder buikspreekpop. Een positie die niemand moet willen. Ookal is je hypotheek nog zo belangrijk. Wat dan wel? Confronteer tussentijds. Bel de woordvoerder onverwacht op en houd vervolgens een kort vraaggesprek alsof je een journalist bent. Of betrek een vertrouwde journalist bij zo’n moment.

Vertel het aan je oma
Soms moet je dingen ook niet ingewikkelder maken dan dat ze zijn. Als je merkt tijdens zo’n overvaltraining dat iemand vervalt in een soort bullshitjargon, dan heb je een mooie basale vraag klaar: Vertel het nu nog eens, maar nu alsof je het aan je moeder of oma vertelt. Levert in het begin vaak een hoop gestamel op. Maar het kan wel uitgerekend de vraag zijn waardoor het verhaal weer de goede kant op gaat staan. Ik herinner me nog dat ik een jaar of twee geleden een presentatie over “nieuwe media” gaf aan een groep gepensioneerden. Nooit heb ik sneller bullshitbingotaal afgeleerd dan toen. Was een heel erg louterende ervaring die ik iedereen kan aanraden.